Bir veya daha fazla alanın işlevselliğinde bozulmaya yol açan, çocukluk çağının sık görülen gelişimsel ve nörobiyolojik rahatsızlığıdır. Normal zihinsel gelişim düzeyine rağmen çocuğun okuma, matematik ve yazılı anlatım becerilerini de içeren bilişsel süreçlerde ortaya çıkan bozulmadır.
Özgül Öğrenme Güçlüğü, Amerikan Psikiyatri Birliği’ne (APA, 2001) göre,
Okuma bozukluğu (Disleksi),
Matematik bozukluğu (Diskalkuli),
Yazılı anlatım bozukluğu (Disgrafi) ve
Başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozukluğu olmak üzere dört alt grubu içerir.
APA tarafından geliştirilmiş sınıflandırma sistemi olan DSM-IV’de “Öğrenme Bozuklukları” terimi kullanılmış, bu sorunun çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları kapsamında ele alınması gerektiği belirtilmiş ve sağaltımın bir parçası olarak özel eğitim verilmesi gereği vurgulanmıştır.
Özel Öğrenme Güçlüğü (ÖÖG)’nün okul çağı çocuklarında görülme sıklığı, %2–10 (APA, 1994; Silver, 1989), Toplumda görülme sıklığı ise %5-10 (Sundheim ve Voeller, 2004) olarak belirtilmiştir. Erkeklerde kızlara oranla 3-4 kat daha fazla görülmektedir (Debray-Ritzen, 1987; Rutter ve ark., 2004).
Özgül Öğrenme Güçlüğü’nde Okul Öncesi Dönemden İtibaren; Dil, algı, kavram, motor- koordinasyon, bellek, dikkat-konsantrasyon, sıralama-organizasyon, duygusal-sosyal alanlarda güçlükler görülebilmektedir.
Özel Öğrenme Güçlüğü olan bireylerde,
Ses ya da hecelerin ardışıklığını (şeftali-feştali vb.) öğrenmede zorluklar,
Sözcükleri doğru telaffuz (para-pala vb.) etmede zorluklar,
Basit kafiyeli sözcükleri (taç-maç vb.) öğrenmede zorluklar,
Sözcüklerdeki benzeşen sesleri (kız-kıs, mal-nal, kar-gar vb.) algılayamama,
Bir sözcüğü seslerini ya da hecelerini (m-s-a, kel-i-me vb.) yanlış ayırma,
Okurken ya da yazarken bazı sesleri, (b-d-p, m-n, f-v vb.) karıştırma,
Gördüğü ses sembolü, sayı ya da sözcükleri (15-51, 6-9, b-d, ve-ev, ne-en vb.) ters okuyup, yazma,
Yazarken sözcüklerdeki seslerin sırasını (elma-emla vb.) karıştırma,
Basit matematik işlemleri yaparken kâğıt ve kaleme ya da parmak hesabına gereksinim duyma, sayıların ardışıklığını, matematik sembollerini (+, x gibi) karıştırma,
Çarpım tablosunu öğrenmede, matematik terimlerini ve kavramlarını anlamada, sınıf ve yaş düzeyine uygun matematik problemlerini çözmede zorluklar,
Sağ ve solu karıştırma,
Haftanın günlerini, ayların, mevsimlerin, sayıların, alfabenin harf sırasını karıştırma gibi güçlükler görülebilmektedir.
Programın Düzeyi: Program, zekâsı normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen okuma-yazma veya matematik becerilerde yaşıtlarına ve zekâsına oranla düşük başarı gösteren özel öğrenme güçlüğü olan her yaştaki bireyin genel özellikleri dikkate alınarak gelişimsel yaklaşımla hazırlanmıştır.
Programın Genel Amaçları:
Program ile bireylerin;
Öğrenmeye hazırlık becerilerini geliştirmeleri,
Okuma-yazmaya hazırlık ve okuma-yazma temel becerilerini geliştirmeleri,
Matematikle ilgili temel beceri ve kavramları günlük yaşamda kullanmaları,
Sorun çözme, akıl yürütme, kıyas yapabilme ve analitik düşünme becerilerini geliştirmeleri beklenmektedir.
Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Programları hakkında daha fazla bilgi için Çocuk Bilim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezine ulaşabilirsiniz.